Το Έργο STORM στις Θέρμες του Διοκλητιανού στη Ρώμη

StormAdmin Néa

Το έργο STORM (Safeguarding Cultural Heritage through the Technical and Organizational Resources Management – Προστατεύοντας την Πολιτιστική Κληρονομιά, Διαχείριση Τεχνικών και Οργανωτικών Πόρων) χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο του Προγράμματος έρευνας και καινοτομίας Ορίζοντας 2020 – Horizon 2020 (αριθμός έργου 700191). Πιο συγκεκριμένα, το έργο εντάχθηκε στη Δράση Ασφάλεια (Πρόσκληση Υποβολής Προτάσεων DRS-11-2015: Ανθεκτικότητα σε Καταστροφές και Κλιματική Αλλαγή).

Οι στόχοι του έργου είναι: α) η μελέτη και ανάπτυξη μοντέλων και τεχνολογιών για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας της πολιτιστικής κληρονομιάς σε σχέση με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και β) μέσα από την ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών και μεθοδολογιών, η διαχείριση εκτάκτων περιστατικών που οφείλονται σε περιβαλλοντικές καταστροφές.

Είναι αξιοσημείωτο ότι σε αυτή την Πρόσκληση μόνο δύο έργα έλαβαν χρηματοδότηση, αν και υποβλήθηκαν πάνω από 40 προτάσεις.

Το έργο STORM έχει τριετή διάρκεια (2016-2019) και θα εκτελεσθεί από κοινοπραξία 20 εταίρων από επτά ευρωπαϊκές χώρες (Ιταλία, Ελλάδα, Πορτογαλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Αυστρία, Γερμανία, Τουρκία).

Εκτός από το Mibact (Ministero dei beni e delle attività culturali e del turismo – Υπουργείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Δραστηριοτήτων και Τουρισμού), από το οποίο εμπλέκονται οι υπηρεσίες Ειδικό Γραφείο για το Κολοσσαίο, το Εθνικό Μουσείο Ρώμης και ο Αρχαιολογικός Χώρος Ρώμης, στους εταίρους από το ιταλικό δημόσιο συμπεριλαμβάνονται επίσης το Υπουργείο Εσωτερικών (μέσω της Εθνικής Πυροσβεστικής) και το Πανεπιστήμιο Tuscia. Επιπλέον, στους ιταλούς εταίρους ανήκουν δύο ιδιωτικές εταιρείες, η Engineering – Ingegneria Informatica S.p.A. (συντονιστής του έργου) και η Resiltech.

Σε διεθνές επίπεδο, συμμετέχουν δύο ακόμα Υπουργεία: το ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού και το πορτογαλικό Υπουργείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Στο STORM μετέχουν και άλλα δημόσια εκπαιδευτικά και ερευνητικά ιδρύματα: το Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά και το ΙΤΕ (Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας) για την Ελλάδα. Επίσης, συμμετέχουν το Πανεπιστήμιο Bogazici στην Τουρκία, το Πανεπιστήμιο Stuttgart στη Γερμανία, το Ινστιτούτο για τις Νέες Τεχνολογίες στην Πορτογαλία, το Πανεπιστήμιο Salford στον Ηνωμένο Βασίλειο και το Κεντρικό Ινστιτούτο Μετεωρολογίας και Γεωδυναμικής στην Αυστρία.

Στους εταίρους του έργου συγκαταλέγονται επίσης και άλλα εξέχοντα ευρωπαϊκά ιδρύματα: οι εταιρείες Sparta Digital και Kpeople στο Ηνωμένο Βασίλειο και η Nova Conservação στην Πορτογαλία.

Το STORM παρέχει μια καινοτόμο προσέγγιση στη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς εντός του ευρωπαϊκού περιβάλλοντος, αποβλέποντας στη μετρίαση των επιβλαβών επιπτώσεων που προκάλεσε η κλιματική αλλαγή κατά τις τελευταίες δεκαετίες.

Το έργο θα αναπτύξει νέες μεθόδους για την παρακολούθηση της κλιματικής αλλαγής και την πρόβλεψη δυσάρεστων γεγονότων που μπορούν να βλάψουν την πολιτιστική κληρονομιά. Θα αναπτύξει επίσης νέες τεχνολογίες (ιδίως αισθητήρες νέας γενιάς), οι οποίες – σε συνδυασμό με τα νέα εργαλεία συνεργασίας που θα επιτρέψουν τη σύνδεση των εταίρων του έργου – θα είναι διαθέσιμες στους φορείς και στα μέλη των κοινοτήτων που ενδιαφέρονται για τέτοια ζητήματα (δημόσιους λειτουργούς, ερευνητές, συντηρητές-αναστηλωτές, οργανώσεις διάσωσης, υπεύθυνους χάραξης πολιτικής κ.λπ.).

Τα εργαλεία συνεργασίας θα επιτρέψουν τη συλλογή όλων των σχετικών πληροφοριών για την παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο των επιπτώσεων των εκτάκτων περιστατικών στα μνημεία. Κατά τον τρόπο αυτό θα μπορούν να σχεδιαστούν καλύτερα οι παρεμβάσεις που θα πρέπει να πραγματοποιήσουν οι υπεύθυνοι φορείς.

Οι μεθοδολογίες και τα εργαλεία που θα αναπτυχθούν κατά την υλοποίηση του STORM θα δοκιμαστούν σε πέντε διαφορετικές θέσεις, σε πέντε χώρες, η καθεμία με συγκεκριμένες ιδιαιτερότητες και χαρακτηριστικά όσον αφορά στους πιθανούς κινδύνους που τις απειλούν. Αυτές είναι:

Η Τροία στην Πορτογαλία, μία παράκτια θέση της ρωμαϊκής περιόδου (http://troiaresort.pt/en/ruinas-romanas/).
Η Παλιά Πόλη του Ρεθύμνου (http://www.rethymno.gr/en/city/archeological-area/archaeological-sites.html) στην Ελλάδα.
Ο αρχαιολογικός χώρος Mellor (http://www.mellorarchaeology.org.uk/) στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Τα εντυπωσιακά κατάλοιπα της αρχαίας Εφέσου στην Τουρκία.
Στην Ιταλία, οι Θέρμες του Διοκλητιανού (http://archeoroma.beniculturali.it/musei/museo-nazionale-romano-terme-diocleziano). Λαμβάνοντας υπόψη τη μεγαλοπρέπεια και την ιστορική σημασία των εν λόγω μνημείων, καθώς και τα ποικίλα προβλήματα διατήρησης που αντιμετωπίζουν, τα αποτελέσματα του STORM θα επιφέρουν μέγιστα οφέλη στους χώρους αυτούς.

Τέλος, το έργο θα υποστηρίξουν δύο ακόμα συνεργαζόμενοι φορείς, ο φορέας διαχείρισης του αρχαιολογικού χώρου της Πομπηίας (http://www.pompeiisites.org/), στον οποίο θα δοκιμαστούν κάποιες από τις προτεινόμενες λύσεις του STORM, και ο διακυβερνητικός οργανισμός ICCROM (International Centre for the Study of the Preservation and Restoration of Cultural Property) που είναι αφιερωμένος στη διατήρηση και αποκατάσταση της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Το ICCROM (http://www.iccrom.org/it/) θα ενισχύσει τη διάδοση του STORM μέσω των διαφόρων διαύλων του.